E-course deel 7: Wees dankbaar voor de rollen die andere mensen spelen
In het vorige deel van de e-course “Vervullende Relaties – Thuis en op het werk” keken we naar het neutrale spelbord dat de wereld is en naar de eerste praktische tips m.b.t. hoe om te gaan met een situatie die je graag anders wil.
Vandaag gaan we verder met een andere “uitnodiging” uit het boek “Life is a Game!”: wees dankbaar voor de rollen die andere mensen in je leven spelen.
Andere mensen spelen rollen in jouw spel
Wanneer je een computerspel speelt waar ook andere ‘personages’ (zowel menselijke spelers als degenen bestuurd door de computer) in voorkomen, dan vervullen die verscheidene rollen.
Waarom zijn ze onderdeel van het spel? Enerzijds om jou te helpen en anderzijds om je meer van het spel te kunnen laten genieten. Ze vervullen deze rollen:
- Als vijand/tegenstander: je kan je vaardigheden testen door je met hen te meten. Wanneer je hen verslaat, ontvang je een beloning. Of je kan verder gaan op je queeste, je kracht groeit, je gaat naar een volgend niveau, enz.
- Als bondgenoot: ze staan aan je zijde om samen de tegenstander te verslaan of je queeste tot een goed einde te brengen. Soms hebben ze vaardigheden die complementair zijn aan de jouwe en die cruciaal zijn om een doel te bereiken. Ze moedigen je aan en ze vieren de gemeenschappelijke successen samen met jou.
- Als hulpbron: ze geven je aanwijzingen, nuttige tips of voorwerpen die het spel gemakkelijker en lichter maken of die noodzakelijk zijn om het spel tot een goed einde te kunnen brengen.
De mensen in je leven vervullen gelijkaardige rollen.
Rol 1: We zien hen als een ‘vijand of tegenstander’.
De mensen die deze rol spelen brengen je cadeaus, alhoewel dat helemaal zo niet lijkt. Het zijn echter de beloningen, het ‘helium gas’ dat je lichter maakt. Ze triggeren de monsters in jou zodat je die kan transformeren in teddyberen.
Er zijn verschillende manieren waarop ze dit doen:
- Ze spiegelen hoe je denkt over zaken of hoe je je daarbij voelt. Vaak zijn we ons niet bewust van hoe we denken (of voelen) over gebeurtenissen, situaties, mensen, enz. Het is enkel door de interactie met anderen dat onze gedachten en gevoelens bevestigd of uitgedaagd worden.
- Ze triggeren een oud zeer of pijnlijke ervaring: aangezien we het cadeau of de uitnodiging niet hebben gezien in het verleden, tonen ze dit nog eens.
- Ze triggeren een overtuiging: ze stellen iets in vraag dat jij belangrijk vindt of ze verkondigen met klem iets dat jij verwerpelijk acht.
- Ze tonen wat er in jou leeft en wat je op hen geprojecteerd hebt.
- Ze tonen waar je je kracht hebt weggegeven of waar je deze niet hebt opgenomen (dader/redder-slachtoffer spelletjes).
Het cadeau is steeds dat ze je tonen waar er nog een op-angst-gebaseerd deel is zodat dit deel zich niet hoeft te tonen op een andere manier (zoals bv. via ziekte).
Wanneer we echter niet weten hoe het spel te spelen, zijn we er bang van. We zien de cadeaus niet. Ze lijken eerder op gevaarlijke handgranaten dan op leuke geschenken. Bijgevolg nemen we hen niet aan, maar vallen we de ‘vijand/tegenstander’ aan die hen brengt. En zijn we dus niet dankbaar voor de geschenken noch voor de rol van degene die ze brengt. Vaak hebben deze mensen niet bewust gekozen voor de rol van vijand of tegenstander en zijn ze verrast en voelen ze zich verraden wanneer we hen zo bekijken. Meestal is de enige manier die ze kennen om te reageren op onze aanval, deze te vergelden met een nog hardere tegenaanval. Onbewust gebeurt dit: “Hey, ik kwam enkel dit cadeau brengen, ik wil je niet aanvallen, maar aangezien je mij aanvalt, laat je me geen andere keuze dan terug te slaan.” En de cyclus is begonnen.
Rol 2: We zien hen als ‘bondgenoot’.
Er zijn mensen die aan onze zijde staan, die ervaringen met ons delen, die ons uit de nood helpen, die ons bijstaan bij een moeilijk project op het werk, die samen met ons een nieuw bedrijf oprichten, die zich mee inzetten in een lokale vereniging en die dus op een of andere manier tonen hoe liefde er in menselijke vorm kan uitzien, zowel op persoonlijk als professioneel vlak.
Opgelet: de valkuil hier is dat we hen zien als onze redders. En dan spelen we terug een fase 1 spelletje.
Rol 3: We zien hen als ‘hulpbron’.
Er zijn mensen die ons wijzen op interessante boeken, websites, artikelen, enz. We kunnen hen persoonlijk kennen, maar soms zijn het schrijvers, journalisten, coaches of therapeuten die hun inzichten delen via verschillende traditionele media of via het web, en die ook naar andere interessante bronnen verwijzen.
Soms is het iemand die je ‘toevallig’ ontmoet op een workshop, een presentatie, een beurs, een verjaardagsfeestje of op een andere bijeenkomst en die je een aanwijzing bezorgt voor je levenspad.
Hoe zie ik dit in mijn eigen leven?
Soms stel ik me voor dat onze Hogere Zelven samen zitten in de Hemelse Game Room om hun menselijke vormen te helpen. Bijvoorbeeld mijn Hogere Zelf die me tracht te helpen en die een gesprek heeft in deze aard:
- Hogere Zelf Jan: “Ah mijn menselijke vorm, ‘kleine’ Jan, wil leren hoe het is om meer vanuit zijn centrum te leven en minder vanuit zijn uitkijktoren. Wie wil er mee een ervaring voor hem creëren?”
- Hogere Zelf moeder Jan: “Ik wil wel meedoen, maar mijn menselijke vorm is nu een ander spel aan het spelen en is momenteel niet beschikbaar.”
- Hogere Zelf vader Jan, familie, vrienden: “We zitten in dezelfde situatie.”
- Hogere Zelf Gwendolyn: “Mijn menselijke vorm is beschikbaar, maar we hebben al een andere ervaring gepland volgende week en het lijkt geen goed idee om deze beide samen te hebben. Dat zou te verwarrend kunnen zijn.”
- Hogere Zelf Jan: “Ik deel je mening. Is er iemand anders beschikbaar?”
- Hogere Zelf eigenaar kantoor: “Ja, mijn menselijke vorm is beschikbaar.”
- Hogere Zelf Jan: “OK. Laten we samen een ervaring creëren. Onze menselijke vormen hebben geen nauwe band, maar ze schieten wel op met elkaar. Laten we dus een schok creëren en zien of Jan in staat zal zijn om naar zijn centrum te gaan (of er in te blijven) en niet te reageren vanuit de uitkijktoren.”
- Hogere Zelf eigenaar kantoor: “Ik weet het niet. Ik wil niet dat mijn menselijke vorm en Jan ruzie maken. Ik wil niet dat één van beiden gekwetst wordt.”
- Hogere Zelf Jan: “Ik ben het daarmee eens. Het ziet er echter naar uit dat dit de enige manier is om het echt te testen. Wil je het riskeren? Ik denk dat het een bijzondere ervaring zal zijn voor elk van hen.”
- Hogere Zelf eigenaar kantoor: “Ik wil dat Jan deze ervaring heeft. Uit liefde zal ik het doen. Wat de gevolgen ook mogen zijn.”
- Hogere Zelf Jan: “Fantastisch! Laten we er ook een aanwijzing voor jouw menselijke vorm instoppen.”
- Hogere Zelf eigenaar kantoor: “Het staat niet gepland voor dit moment, maar waarom niet? Het is niet noodzakelijk, ik wil dit voor Jou doen, maar als mijn menselijke vorm er ook iets aan kan hebben, zou dat heel fijn zijn!”
Wat gebeurde er in de drie-dimensionale wereld? Op het einde van de huurperiode kwamen de eigenaar van het kantoor en zijn vrouw langs en begonnen te klagen over verschillende kleine beschadigingen. Ze vroegen een significante hoeveelheid extra geld. Dit was totaal onverwacht en kwam aan als een schok. Het voelde aan als een grote aanval. Op het moment zelf was ik in staat om kalm te blijven en reageerde ik eerder neutraal, maar nadien stond ik te trillen en was ik kwaad. Het eerste dat in mij opkwam, was: “Hoe durven ze? Ik zal hen eens een lesje leren!” Verschillende aanvalsscenario’s kwamen in mijn gedachten.
Toen realiseerde ik me plots dat ik in de dader-slachtoffer valkuil was getrapt. Ze voelden zich zulke slachtoffers dat ze van mij de dader maakten. Vaak is de enige manier om uit een slachtoffer energie te geraken heftig reageren. Ze deden dat met zoveel energie dat ik direct meegezogen werd in het spelletje. Wanneer ik me realiseerde wat er aan de hand was, koos ik ervoor om uit dit spel te stappen en begon ik hen met andere ogen te bekijken. Ik werd mild naar hen en naar mezelf. Ik ging vanzelf naar mijn centrum. Van daaruit was ik in staat om een oplossing te bedenken die acceptabel was voor beide partijen. Dat zou nooit gebeurd zijn wanneer ik in mijn uitkijktoren was gebleven en het spel van dader-slachtoffer had gespeeld.
Twee weken later gebeurde iets interessant. Een gemeenschappelijke kennis vertelde me dat ze de eigenaar van het kantoor had ontmoet en dat ik heel inspirerend was geweest voor hem. Wanneer ik haar vroeg wat hij specifiek had gezegd, antwoordde ze: “Het enige dat hij zei, was dat hij heel geïnspireerd is door de manier waarop jij je leven leidt en hoe je naar de dingen kijkt.” Het interessante is dat ik met hem enkel over de oplossing had gesproken, niet over de uitkijktoren, het centrum of het dader-slachtoffer spel. Met andere woorden, het enige dat hij ervaren kon hebben, was de beweging die ik intern had gemaakt!
Ik kan enkel gissen wat er in de Hemelse Game Room gebeurd is, maar ik ga ervan uit dat het gesprek er ongeveer zo moet hebben uitgezien:
- Hogere Zelf Jan: “Wow, wat een geweldige ervaring!”
- Hogere Zelf eigenaar kantoor: “Het was nipt, maar het heeft gewerkt.”
- Hogere Zelf Jan: “Ja, dank je wel!”
- Hogere Zelf eigenaar kantoor: “En mijn menselijke vorm heeft ook één van zijn aanwijzingen ontdekt. Dat is een mooie bonus!”
- Hogere Zelf Jan: “Ja, ik geniet ervan wanneer een plan werkt! 🙂 “
Neem het niet persoonlijk
Ik vermeldde reeds de rollen die andere mensen in onze levens spelen. Wij spelen dezelfde rollen in hun leven:
- Vijand/tegenstander
- Bondgenoot
- Hulpbron
Ik heb al uitgelegd dat de meeste mensen zo ondergedompeld zijn in het fase 1 spel dat ze zich niet realiseren dat ze een bepaalde rol spelen in het leven van iemand anders. Zoals ik heb uitgelegd in de beschrijving van de rol van vijand/tegenstander, zijn ze zich er niet van bewust dat ze dat effect op jou hebben. Wanneer je hen aanvalt, gaan ze op automatische piloot in de tegenaanval omdat ze ‘koud gepakt werden’. De waanzinnige wachters die verantwoordelijk zijn voor overleven, nemen het op zulke momenten over.
Het omgekeerde kan dus ook gebeuren: dat zij het gevoel hebben dat jij de rol van vijand of tegenstander speelt, terwijl jij daar zelf geen idee van hebt. Wanneer ze dan in de aanval gaan, is het omdat zij zich bedreigd voelen, niet omdat jij bewust iets hebt gedaan. Dat is waarom deze uitnodiging gaat over het niet persoonlijk nemen. Als ze reageren is dat meestal omdat je onbewust iets in hen hebt getriggerd. Niet omdat je iets verkeerd hebt gedaan of een slecht persoon zou zijn.
Deze medaille heeft ook een andere kant die minder voor de hand ligt. Meer bepaald de rollen van ‘bondgenoot’ en ‘hulpbron’. We strijken met plezier de eer op van het spelen van deze rollen omdat onze waanzinnige wachters dit als een opluchting ervaren. Het is een tijdelijk teken van waardering. Maar het is net zoals met de ‘vijand/tegenstander’ rol: meestal zijn we er niet de oorzaak van, maar enkel de trigger. Hoewel dit wellicht minder fijn is om te horen (je waanzinnige wachters kunnen zich hiertegen willen verzetten): deze rollen dienen we ook los te laten.
Samengevat: neem het niet persoonlijk, of het nu ‘goed’ of ‘slecht’ is.
Betekent dit dan dat we anderen niet meer kunnen helpen? Natuurlijk niet. Ik nodig je wel uit om te kijken vanuit welk gezichtspunt je dit doet: van de fase 1 positie (uitkijktoren) of van de fase 2 of 3 positie (centrum). Als je ernaar kijkt vanuit het centrum, zal je merken dat het je eigenlijk niet meer kan schelen of wat je gedaan hebt nu wel of niet wordt gezien. Je hebt geen bevestiging meer nodig voor wat je hebt gedaan of voor wie je bent.
Het zou kunnen dat je in het begin wat moeite hebt om dingen niet meer persoonlijk op te vatten, maar ik kan getuigen dat het leven zoveel gemakkelijker, lichter, met minder moeite en vreugdevoller verloopt wanneer dit lukt. Het goede nieuws is dat je dit niet de hele tijd hoeft te doen om de rust en vrede te ervaren die hier het gevolg van is. In verhitte situaties zal je hier onmiddellijk baat bij hebben.
Mijn persoonlijke ervaring? Omwille van de goede resultaten die ik hier mee had, begon ik het vanzelf meer en meer toe te passen. Met andere woorden, het was helemaal geen opgave en het is ondertussen een natuurlijke manier geworden om met andere mensen om te gaan.
Focus op je eigen pad, stop met vergelijken
Eén van de redenen waarom we lijden, is dat onze waanzinnige wachters onze situatie vergelijken met die van anderen.
Bijvoorbeeld:
- “Ze verdienen meer geld dan ik.” Vergelijking: Ik word slecht behandeld.
- “Ze hebben een knappe partner en ik heb zelfs geen partner.” Vergelijking: Arme ik, niemand wil met mij samen zijn.
- “Ze hebben een mooiere auto.” Vergelijking: Ze hebben zeker drugs verkocht, anders zouden ze zo’n auto niet kunnen betalen. Ik kan me dat niet veroorloven met mijn loon en ik wil niet zo’n crimineel zijn zoals zij (maar eigenlijk ben ik HEEL jaloers op de auto).
Denk er echter aan dat ieders pad anders is. Niet iedereen is hier in dit leven om dezelfde lessen te leren en dezelfde ervaringen te beleven. Zij kunnen zelfs getriggerd worden op een negatieve manier door dingen die jij juist als positief beschouwt.
Bijvoorbeeld, laten we bovenstaande voorbeelden terug bekijken en zien hoe het er zou kunnen uitzien vanuit hun perspectief:
- Ik heb een loonsverhoging en promotie gekregen. Nu ben ik verantwoordelijk voor nog meer mensen. Ik weet niet of ik deze situatie aankan.
- In het begin vond ik mijn partner erg leuk. Maar nu is hij zeer bezitterig. Ik zou liever terug single zijn.
- Ik heb juist een nieuwe auto gekocht. Ik ben er erg op gesteld. Maar ik ben als de dood dat iemand er een kras op maakt en hij staat geparkeerd op straat. Ik kan er ’s nachts niet van slapen. Elk uur kijk ik door het raam of hij er nog steeds is en niemand er een kras op heeft gemaakt.
Met andere woorden: wat goed of positief kan lijken voor jou, kan door iemand anders als het tegenovergestelde worden ervaren! Je weet nooit wat er in hen omgaat. Je weet nooit welke gedachten zij hebben uitgekozen en met welke zij zich hebben geïdentificeerd.
Vergelijken is dus nutteloos.
In The Way of Mastery wordt de volgende uitdrukking gebruikt: “Ik weet niet wat mijn broeder of zuster nodig heeft.” Voor mij is dit een goede mantra om bij mezelf te herhalen wanneer ik iemand nieuw ontmoet of wanneer ik een gesprek aanga met een bekende. Vooral wanneer ik getriggerd ben of wanneer ik merk dat ik de hele tijd aan het woord ben geweest.
Wanneer je hen laat zijn (ze spelen gewoon een rol in je spel, ze brengen enkel cadeaus) en je kijkt naar hen met de instelling “ik weet niet wat ze nodig hebben”, dan zullen ze zich meer voor jou openen. Je zal je niet alleen minder in aanvalsmodus bevinden (en je dus lichter voelen), maar je zal ook meer ruimte hebben om naar je centrum te gaan. En wanneer je vragen kan stellen en beantwoorden vanuit je centrum, ben je in de hartsenergie. Niet enkel zal je je dan nog lichter voelen, maar je zal deze ‘lichtere’ energie ook op anderen overbrengen. Het is aan hen om deze energie te voelen, te appreciëren en de uitnodiging te accepteren om het fase 1 spel te verlaten. Ze kunnen ervoor kiezen om dit te doen of niet. Je hoeft niets speciaals te doen, het aan hen uit te leggen of hen er op te wijzen (deze laatste twee kunnen zelfs de deur dicht doen aangezien de waanzinnige wachters zich aangevallen kunnen voelen).
Houd wat er gebeurt dus voor jezelf en kijk enkel met verwondering en bewondering hoe je relaties veranderen, zowel thuis als op het werk. Enkel en alleen omdat jij hebt besloten om anders naar hen te kijken. Het is niet lastig of moeilijk om te doen. Het gaat er alleen om te kiezen voor iets anders dan het spelen van het fase 1 spel vanuit de uitkijktoren.
Tot binnen drie dagen!
Jan